«بسمه تعالی»

 دستور العمل فعالیت های کانون های فرهنگی هنری مساجد در چهارمین رویداد ملی فهما

جهت دریافت کتابچه جامع  فهما 1401 کلیک کنید.

مقدمه

باتوجه به اهمیت  نقش مسجد در تحقق جامعه اسلامی در مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی لازم است جهت گیری  فعالیت های مسجدی نیز در این مسیر تعریف شوند. در واقع لازمه تحقق جامعه اسلامی تبدیل جامعه به واحد های کوچک اسلامی با محوریت امام جماعت است. امامت محله، برعهده امام جماعت است و پایگاه او مسجد است. امام جماعت در یک رابطه طولی با امام جمعه و امام جامعه قرار دارد و وظیفه جاری سازی احکام الهی  در محله را برعهده دارد.  به عبارت دیگر همانگونه که اساسی ترین و محوری ترین مفهوم، معنا و نقش ولایت فقیه  "مهندسی نظام و حفظ خط و جهت نظام و جلوگیری از انحراف به چپ و راست"   و "پاسداری و دیده بانی حرکت کلی نظام به سمت هدفهای آرمانی و عالی"  بیان شده است که با معیارهای " علم، تقوا و درایت" -"علم، آگاهی می آورد؛ تقوا، شجاعت می آورد؛ درایت، مصالح کشور و ملت را تأمین می کند"[1]- شناخته و انتخاب می شود. امام جماعت نیز با مجهز شدن به "پرهیزگاری"، "خردمندی"، "کارشناسی" و "دلسوزی" ، "طبابت معنوی"[2] و "محور"[3] بودن مسجد در راستای تحقق منویات امام جامعه، امامت مسجد و محله را بر عهده دارد . با نگاه به نقش مسجد در تحقق تمدن نوین اسلامی با محوریت امام جماعت و بر اساس بیانیه گام دوم و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی، کلیات رویداد فهما طراحی و تدوین شده است که  تقدیم حضورتان می گردد:

الف) تعاریف:

رویداد فهما: رویداد رقابتی ویژه­ی اعضای کانون­های فرهنگی هنری مساجد کشور که با هدف شناسایی، ساماندهی، به­کارگیری، ارتقاء و انگیزه­بخشی استعدادهای فرهنگی هنری در سطح کشور طراحی و اجرا می­شود.

شبستان: دسته­های فعالیتی کانون­ها (فرهنگ، هنر و نوآوری) مصوب در برنامه تحول ستاد فرهنگی هنری مساجد کشور (فهما) هستند که با هدف مهندسی فرهنگی مساجد در گام دوم انقلاب اسلامی و به دلیل ارتباط و سازگاری ادبی و هویتی مأنوس با مسجد، "شبستان" نامیده شده­اند.

رواق: زیرگروه فعالیت کانون­ها در هر «شبستان» بر اساس فعالیت تخصصی کانون با موضوع مشخص می­باشد که به­دلیل ارتباط و سازگاری ادبی و هویتی مأنوس با مسجد، "رواق" نامیده شده­اند.

 

ب) اصول اجرایی چهارمین رویداد فهما

  • چهارمین رویداد فهما در سه شبستان و دوازده رواق به شرح زیر تعریف شده است:
  • شبستان فرهنگ: رواق های نور(فعالیت های قرآنی)، رسانه، کتاب، دانش، همدلی(فعالیت های اجتماعی)
  • هنر: رواق های سرود، فیلم، نمایش، قلم(هنرهای ادبی)، ترنج(هنرهای تجسمی)
  • نو آوری: رواق های کارآفرینی، فن آوری
  • در چهارمین رویداد فهما برای هر رواق، 20 هزار امتیاز به صورت مجزا در نظر گرفته شده است.
  • هر کانون  باید متناسب با ظرفیت های خود یک تا سه رواق را برای فعالیت در رویداد فهما انتخاب نماید. ارزیابی فعالیت های ثبت شده در رواق های انتخابی در اولویت خواهد بود.
  • لازم است در بین رواق های انتخابی یکی از رواق های (شبستان هنر) با توجه به ظرفیت کانون انتخاب شود.
  • تعداد کانون هایی  که به مرحله کشوری ارزیابی رویداد فهما راه پیدا می کنند 1. به نسبت تعداد کانون های استان، 2.تعداد کانون متقاضی فعالیت در رواق و 3.کیفیت فعالیت آن ها بستگی دارد.
  • در رویداد فهما عملکرد هر کانون در هر رواق به صورت مستقل مورد توجه قرار می گیرد و امتیاز رواق ها با یکدیگر جمع نمی شود با این توضیح که فعالیت های مرتبط در سایر رواق ها هم مورد رصد قرار می گیرد(مثال: کانونی که  رواق همدلی برای ارزیابی انتخاب کرده است اگر در رواق سرود اثری با موضوعات مرتبط با رواق همدلی تولید کند در ارزیابی و انتخاب کانون های برتر رواق لحاظ خواهد شد.) 
  • انتظار می رود ستاد استان، ضمن شناسایی ظرفیت های کانون های زیر مجموعه،  مشاوره لازم  را برای انتخاب رواق به کانون ارائه نمایند.
  • جدول زمانبندیی چهارمین رویداد فهما به شرح زیر خواهد بود:

ردیف

مراحل

تاریخ شروع

تاریخ پایان

1

شروع طرح و انتخاب رواق

1401/03/21

1401/04/27

2

تکمیل فرم ها،شرکت در آموزش ها، ثبت گزارش ها و بارگذاری آثار

1401/03/21

1401/09/24

3

ارزیابی مرحله استانی(رابطین+ کارگروه استانی)

1401/04/21

1401/10/30

4

ارزیابی مرحله نیمه نهایی

1401/11/01

1401/11/10

5

ارزیابی مرحله نهایی

1401/11/11

1401/11/22

 

 

  • توجه مهم: سرانه حمایتی کانون ها باتوجه به گزارش فعالیت های ثبت شده کانون در سامانه و نظر تخصصی استان در قالب دستور العمل مجزا ابلاغ خواهد شد.

ج) شاخص های ارزیابی  فعالیت سامانه ای کانون ها در رواق (پیوست شماره یک)

فعالیت های کانون در چهارمین رویداد فهما در 8 شاخص زیر انجام می شود:

  • هویتی: شاخص هایی که  شناسایی ظرفیت ها، داشته ها و استعداد های کانون را احصا می کند.
  • مهارتی (آموزش): ارتقا استعدادها و علاقه مندان در یک رواق  را دنبال می کند و ویژه افرادی است که توانایی یا علاقه خود را برای فعالیت رواق ابراز کرده اند. این آموزش ها برای ایشان رایگان می باشد.
  • میدانی: فعالیت ها در صحن مسجد یا متن جامعه انجام می شود و گزارش آن ها در سامانه بچه های مسجد ثبت می شود.
  • رقابتی: کانون ها با توجه به عملکرد خود در سایر شاخص ها، می توانند در این مرحله شرکت کرده و تولید اثر نموده و در رویداد فهما امتیاز کسب کنند.
  • خودجوش: سایر فعالیت های کانون در رواق  که با توجه به نیازها و اولویت های بومی طراحی و اجرا می شود.
  • شبکه رابطین: فعالیت هایی که توسط کانون رابط و کانون زیر مجموعه همجوار انجام شده و امتیاز آن برای کل شبکه در نظر گرفته می شود. و مجموع این فعالیت ها در ارزیابی شبکه رابطین موثر می باشد.
  • خدمات تعاملی:  به منظور اشتراک امکانات و هم افزایی ظرفیت ها، کانون می تواند ظرفیت های خود را در سامانه ثبت کند. در صورت استفاده سایر کانون ها از این خدمات  به کانون امتیاز اختصاص داده  می شود.
  • ساماندهی: اقدامات کانون برای دریافت مجوز، جذب عضو، نصب تابلو کانون و.... در این شاخص مورد توجه قرار می گیرد.

 

د) شاخص های ارزیابی  فعالیت های میدانی کانون ها در رواق (پیوست شماره یک )

این شاخص ها به منظور ارزیابی عملکرد کانوندر فعالیت های رواق از ابعاد گوناگون جهت هدفمندی و اثر گذاربودندر دوسطح استان و کشور تعریف شده اند:

  • مسجد محوری: کانون در فعالیت های خود به محوریت امام جماعت به عنوان مدیر هدایتگر و مسجد به عنوان بستر الهام بخش توجه نماید.
  • نگاه تشکیلاتی: کانون در فعالیت های خود به کادرسازی و تربیت نیرو، توجه به نیازهای روز، برنامه ریزی و .... توجه داشته باشد.
  • پیوست رسانه ای: کانون به استفاده بهینه از ابزار رسانه و هم افزایی با ظرفیت های رسانه ای برای انعکاس فعالیت ها وانتشار محصولات خود اهتمام ورزد.
  • جاذبه آفرینی هنری: کانون در فعالیت ها وتولیدات خود در  یک رواق از زبان هنر، در قالب های مختلف استفاده نماید.
  • خودکفایی: کانون بتواند فعالیت های خود در یک رواق را به منبع تولید ثروت و کارآفرینی برای اعضای کانون نماید.

ه) مراحل اجرای چهارمین رویداد فهما

  1. ثبت فعالیت های کانونی: کانون های فرهنگی هنری بر اساس شاخص های عمومی و اختصاصی فعالیت های خود را در سامانه ثبت می کنند.
  2. مرحله شبکه کانونی: این سطح توسط رابط کانونی انجام می شود. رابط کانون گزارش فعالیت کانون های زیر مجموعه خود را رصد کرده و ضمن تشویق و راهنمایی ایشان بر صحت گزارش های ثبت شده نظارت می کند.
  3. مرحله استانی: این سطح توسط کارگروه استانی متشکل از (مسئول ستاد استان، کارشناسان فرهنگی هنری، روابط عمومی و ساماندهی و یک نفر متخصص در حوزه رواق مربوطه) انجام گرفته و کانون های برتر در هر رواق با توجه به سهمیه استان به ستاد کشور معرفی می شوند.
  4. مرحله نیمه نهایی: این سطح توسط کارشناسان ستاد کشور انجام شده و طی آن  در 5 محور مرتبط با رواق تخصصی ، مستندات تکمیلی از کانون های راه یافته به مرحله کشوری دریافت شده و ارزیابی می گردند و در هر رواق 5 تا 10 کانون برتر جهت شرکت در مرحله نهایی معرفی می شوند.
  5. مرحله نهایی: در این مرحله  داوران تخصصی به بررسی مستندات و کارنامه کانون ها پرداخته و در صورت نیاز کانون های برتر به صورت مجازی جهت پاسخ به سوالات داوران در جلسه داوری حاضر می شوند.

 

و) شاخص های انتخاب شبکه برتر

در هر رواق با توجه به عملکرد کانون ها، شبکه های برتر بر اساس شاخص های ذیل مشخص می شوند.

  • عملکرد کانون های زیرمجموعه
  • میزان مشارکت و تعداد رتبه کسب شده
  • ثبت گزارش انجام فعالیت های شبکه ای(گروهی)

 

ز)مزایا و امتیازات برای شرکت کنندگان در رویداد

ز1) ویژه اعضا

  • شرکت رایگان در دوره های آموزشی و دریافت گواهینامه معتبر
  • معرفی نفرات برتر برای همکاری افتخاری با ستاد ارتباط رسانه ای فهما و خبرگزاری شبستان
  • اهدای جوایز به نفرات برتر مسابقات

ز2) ویژه کانون ها

  • کسب امتیاز در رویداد فهما
  • معرفی جهت اخذ تسهیلات وبهره مندی از خدمات سایر دستگاه های مرتبط
  • بهره مندی رایگان از خدمات فرهنگی و رسانه ای فهما و خبرگزاری شبستان

پیوست شماره یک:  فرم ارزیابی  فعالیت های میدانی کانون ها در رواق

)برای کانون های راه یافته به مرحله کشوری تکمیل می شود)

ردیف

شاخص میدانی

معیار(سنجه)

امتیاز

عالی 5

خوب4

متوسط3

ضعیف2

خیلی ضعیف1

جمع

1

مسجد محوری

اجری فعالیت ها در مسجد

 

 

 

 

 

 

حضور ارکان اصلی به ویژه امام جماعت در فعالیتها

 

 

 

 

 

 

میزان مشارکت نوجوانان و جوانان در فعالیتها

 

 

 

 

 

 

تناسب با مأموریت مسجد

 

 

 

 

 

 

2

جاذبه آفرینی هنری

استفاده بهینه از ابزار هنر در فعالیتها

 

 

 

 

 

 

استفاده از تکنولوژی و فناوری روز

 

 

 

 

 

 

خلاقیت و ابتکار

 

 

 

 

 

 

لحاظ نیاز سنجی و ذائقه مخاطب

 

 

 

 

 

 

3

پیوست رسانه ای

انعکاس فعالیت ها در رسانه های ملی

 

 

 

 

 

 

انعکاس فعالیت ها در رسانه های استانی و بومی

 

 

 

 

 

 

انعکاس فعالیت ها در شبکه های اجتماعی

 

 

 

 

 

 

تولید محتوای رسانه ای مرتبط

 

 

 

 

 

 

4

نگاه تشکیلاتی

برنامه محوری(نقشه راه، چشم انداز، برنامه سالانه)

 

 

 

 

 

 

کادرسازی(استعداد یابی، آموزش و توانمند سازی)

 

 

 

 

 

 

جلب اعتماد و ارائه خدمت به زائرین و مجاورین

 

 

 

 

 

 

تداوم و استمرار فعالیت

 

 

 

 

 

 

5

خودکفایی

تربیت نیروی متخصص مورد نیاز

 

 

 

 

 

 

جذب منابع حاکمیتی- بخش خصوصی

 

 

 

 

 

 

کارآفرینی و درآمدزایی

 

 

 

 

 

 

جذب منابع مردمی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[1]- بیانات در مراسم پانزدهمین سالگرد رحلت امام خمینی (1383/03/14)                                                                                                        

[2] - پیام به نوزدهمین اجلاس سراسری نماز(1389/07/18)

[3]- بیانات در دیدار ائمه جماعات مساجد استان تهران(1359/05/31)