فعالیتهای کانون فرهنگی هنری فاطمهها و سلامی دوباره به ترویج کتابخوانی در کشور/از راهاندازی کافه گفتوگو تا کانال کتابخانه صوتی
به گزارش ستاد ارتباطات رسانهای(فهما)، اینجا کتابخانه فاطمهها است. اتاقی گلی با سقفی چوبی؛ خبری از تجملات ظاهری نیست فقط یک کتابخانه را می بینیم که به حدی فضای جمع و جور و نُقلی دارد که مشهور به کوچک ترین کتابخانه ایران شده است. واقعیت هم این بود که از همان اول هر سه (فاطمه) تصمیم گرفتند تا کتابخانه (فاطمهها) فقط و فقط همین باشد و با هرچه که هست سنگ بنای تاسیس یک کتابخانه را در روستایشان شکل دهند.
حالا اما از آن روزها سال های می گذرد، فاطمههای 10 ساله که در یکی از محرومترین مناطق کشور خبرساز شدند، امروز18 ساله و به قول معروف برای خودشان خانمی شدند. اما هنوز تاثیر کارشان باقی است. شاید بهترین توصیف برایشان همان باشد که مولانا سرود ( تو یکی نه ای هزاری تو چراغ خود بر افروز) و واقعیت نیز همین است که هر کاری در این جهان ولو اندک تاثیر خود را می گذارد. فاطمهها با بضاعت اندکی که داشتند پیشقراول و الگوی کودکان و نوجوانانی شدند که در آرزوی تحقق خواستههایشان هستند اما امیدی پیش رویشان نیست. این کتابخانه کوچک اما بارقههای امید را نه تنها در یک روستا که در سطح کشور تاباند. پس هر کسی می تواند به سهم خود تاثیرگذار باشد.
امروز سالها از تاسیس کتابخانه فاطمهها می گذرد و آن اتاق کوچک به یادگار باقی مانده است تا جلوهای از «من میتوانم» باشد و شاید مثل یک موزه برای نمایش تلاش کودکانی که بال پرواز خود را در کتابها یافتند.
به همت این سه دختر نوجوان، زمانی که خبر تاسیس کتابخانه در سطح کشور پخش شد، حامیان مختلفی پیدا شدند تا سیل کتاب را به کتابخانه کوچک فاطمهها هدیه کنند. در این میان اما ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور آستین بالا زد و با مشاهده جد و جهد این سه نوجوان و از سوی دیگر تاثیرگذاری حرکت آنها، اقدام به تاسیس کتابخانهای بزرگ با تجهیزات کرد تا فعالیت کتابخانه فاطمهها که خود از اعضای کانون فرهنگی هنری مسجد بودند، با وسعت بیشتری همراه شود.
بر آن شدیم با توجه به فعالیتهایی که این کتابخانه در راستای اعتلای فرهنگ مردم روستا و حتی مناطق اطراف انجام داده است، با «فرزاد میرشکاری» مدیر کانون فرهنگی هنری فاطمههای دهکهان گفتوگویی داشته باشیم و نظرات او را در رابطه با برنامههای این کتابخانه در روزگار فعلی جویا شویم.
میرشکاری با بیان اینکه فضای ابتدایی کتابخانه فاطمهها ابتدا 12 متر بود، اظهار کرد: پس از حمایتهای ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور، کتابخانه بزرگتری در جوار مسجد ساختیم که 80 متر مساحت دارد. مخزن این کتابخانه دارای 12 هزار جلد کتاب میشود که 90 درصد آنها اهدایی هستند.
مدیر کانون فرهنگی هنری فاطمههای دهکهان افزود: اکنون این کانون در جوار مسجد امیرالمومنین(ع) روستا فعالیت دارد و خدا را شکر میکنیم که کتابخانه ما به شکل مستقل برنامههای خود را اجرا میکند که این مساله را مرهون پیگیریهای ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور هستیم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر کتابخانه فاطمهها 500 نفر عضو دارد، تصریح کرد: روستای ما متشکل از هزار خانواده و به طول کلی 5 هزار نفر است. تعداد اعضا با توجه به جمعیت و از سوی دیگر بافت فرهنگی منطقه تحسینبرانگیز است، به ویژه اکنون که شرایط کتابخانه نسبت به 10 سال قبل از هر نظر متفاوت شده در نتیجه فضا برای ایدهپردازی در عرصه کتاب و کتابخوانی دو چندان شده است.
میرشکاری ادامه داد: از همان ابتدای تاسیس کتابخانه، ایده کار فرهنگی در ذهن بچهها بود. با این هدف اکنون که از امکانات خوبی برخوردار شدیم، همه با مشارکت یکدیگر ایدهها را اجرا میکنیم، تا به حال 33 ایده در این کتابخانه اجرا شده است. برای مثال ایده ارسال کتاب به صورت رایگان به درب منازل را داشتیم، این ایده به این شکل اجرا شد که روزهای پنجشنبه کتابهای درخواستی به وسیله پیک برای افرادی که منازلشان از کتابخانه دور بود ارسال میشد، چراکه فاصله برخی منازل تا کتابخانه 5 کیلومتر است. در نتیجه ما لیستی از کتابها را تهیه کردیم و در اختیار افراد قرار دادیم و خانوادهها تماس میگرفتند و کتاب برایشان ارسال میشد؛ البته این ایده آنچنان که انتظار داشتیم جواب نداد و احساس کردیم میشود کارهای بهتری در این زمینه انجام داد.
وی افزود: یکی از ایدههای جالب و اختصاصی ما در سطح فعالیتهای کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور، راهاندازی کتابخانه صوتی بود. این ایده که در حال حاضر نیز اجرا میشود با استقبال هزاران نفر از نقاط مختلف کشور مواجه شده است، کتابخانه صوتی فاطمهها در کانالها و شبکههای اجتماعی مختلف از جمله سروش، گپ، واتساپ، تلگرام فعالیت دارد. در ابتدای راهاندازی این کتابخانه صوتی فراخوان دادیم هرکسی که احساس میکند میتواند خوانش خوبی از کتابها داشته باشد یا یک قصه را با گویش محلی تعریف کند کارهایش را ارسال کند. روال کار به این صورت بود که داستانهای معروف و فولکلور فراوانی به همراه کتابهای مختلف از سوی اعضا بازخوانی شد و اکنون در شرایط شیوع کرونا این فعالیت افزایش هم داشته است. نکته جالب اینکه در کانال ما حتی چند تن از مسوولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عضو هستند.
میرشکاری گفت: جالب آنجاست که در کانال کتابخانه صوتی، بهترین کتابها با صدای بچههای ایران بارگذاری میشود. اکنون بیش از 15 استان در این کانال فعالیت دارند. از سوی دیگر با استقبالی که از این ایده شد، جشنواره کتابخانه صوتی فاطمهها را تشکیل دادیم که طی آن ظرف مدت 5 ماه تعداد 5 کتاب را بارگذاری و به صورت هفتگی بازخوردها و تحلیل اعضا از این آثار را جمعآوری میکردیم و به داوری میگذاشتیم و نهایتا در مراسم اختتامیه این جشنواره از برگزیدگان تقدیر میکردیم، اولین دوره این جشنواره آبان ماه سال گذشته برگزار شد و امسال نیز اگر شرایط اجازه بدهد و کرونا از کشور رخت بربندد مرداد ماه اختتامیه جشنواره دوم را در محل کتابخانه فاطمهها برگزار خواهیم کرد.
وی با اشاره به دیگر فعالیتهای کتابخانه فاطمهها افزود: ما توانستیم رادیوی کتابخانه کانون فرهنگی هنری فاطمهها را راهاندازی کنیم، پادکستها در شبکههای مختلف بارگذاری میشوند و سطح کار نیز حرفهای است. همچنین راهاندازی «کافه گفتوگو» از دیگر اقدامات ما بود که با استقبال فراوانی هم مواجه شد. هدف کافه گفتوگو تعامل فرهنگی میان اعضا است. افراد به مناسبت های مختلف دور هم جمع میشوند و با یکدیگر گفت وگو می کنند، برای مثال اگر تولد یکی از اعضا باشد او را دعوت میکنیم و برایش یک برنامه برگزار میکنیم تا طی آن بتواند در مورد کتابهایی که خوانده صحبت کند و ایدههایش را مطرح کند. نکته جالب در مورد کانون این است که ما جوایز نقدی را حذف کردیم و همه فعالیتهایمان حتی جوایز فرهنگی هستند.
مدیر کانون فرهنگی هنری فاطمههای دهکهان در مورد ایدهها و چشمانداز پیش روی کتابخانه فاطمهها و آنچه که اکنون به عنوان یک هدف برایش مسجل شده است، اظهار کرد: این کتابخانه به معنای واقعی کلمه گامی بلند در راستای فرهنگسازی عرصه کتاب و کتابخوانی در کشور بود. اگر بتوانیم مدرسه کتابخانه ایران را با هدف اصلی تربیت کتابخوان حرفهای به ویژه در سطح روستاها راهاندازی کنیم قطعا شاهد رشد و ارتقای فرهنگ مان خواهیم بود. هفتاد درصد این مدرسه مجازی است. 30 درصد نیز شامل برگزاری دورههایی در طول سال میشود که افراد را با روشهای کتابخوانی آشنا میکند. امیدوارم بتوانیم این هدف را به منصه ظهور برسانیم.
وی در پایان ضمن قددرانی از حمایتهای همهجانبه ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور گفت: در راستای تحق اهداف کتابخانه همچنین بنیاد نیکوکاری «رایحه» که در عرصه کارآفرینی و اشتغال زنان روستا فعالیت دارند از ما حمایت کردند، همچنین موسسه «مهرگیتی» که در توسعه فضای فیزیکی کانون مشارکت داشتند و کتابهای فراوانی برایمان ارسال کردند.