پرونده عرصه و حریم بناهای مسجد «اسحاق میرزا» و «یری پایین» تهیه شد

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از تهیه و تدوین پرونده عرصه و حریم بناهای مربوط مسجد اسحاق میرزا و یری پایین و بنای تاریخی سرای دخان خبر داد و گفت: پرونده این بناها پس از تهیه و تدوین به منظور ثبت  به دفتر ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی ارسال شد.

به گفته امیر ارجمند، این مطالعات در راستای معرفی هرچه بهتر و دقیق‌تر، آسیب‎شناسی، معرفی آثار باستانی پیرامون، برنامه‎ریزی به منظور اقدامات بعدی انجام شده است.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه برنامه ریزی ها با هدف شناخت، معرفی و حفظ ارزش‌های هنری‌تاریخی و فرهنگی در محوطه‌های تاریخی انجام می شود، گفت: تدوین ضوابط و دستورالعمل‌های لازم برای ساماندهی، حفظ، احیاء، مرمت و همچنین تعیین حریم بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی شهرها و روستاها انجام و بر رعایت این ضوابط نظارت می‌شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان با بیان اینکه تعیین حریم حفاظتی آثار تاریخی برای حفظ آثار از جمله اقدام های مهم دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی کشوراست، گفت: این اقدامات در سال جاری در دستور کار قرار گرفته تا پایان سال به تصویب وزارت میراث فرهنگی کشور می‌رسد.

مسجد «اسحاق میرزا» مربوط به دوره قاجار است و در زنجان، خیابان آیت الله طالقانی، ضلع شمالی محله سرچشمه واقع شده؛ این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۷۶۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است؛ مسجد اسحاق میرزا، از جمله مساجد تاریخی شهر زنجان است که در محله قدیمی سرچشمه واقع شده است.

این بنای مذهبی بر اساس شیوه معماری مساجد شبستانی یا چهل ستونی ساخته شده است؛ این سبک در قرون ابتدایی اسلامی به‌کار برده شده و در دوره زندیه در شیراز، بار دیگر ظهور کرده و در دوره قاجار ادامه یافته است.

نکته قابل توجه در شیوه معماری و تزئینات مسجد اسحاق میرزا، تعدد و تنوع طاق و قوس‌های فضای ارتباطی آن است. شبستان این مسجد در ضلع شمالی واقع شده و طاق‌های آن با پوشش گچ و با قوس جناغی، بر روی ستون‌های آجری بلند و نسبتاً قطوری استوار گردیده است؛ ساخت این مسجد به اسحاق میرزا، پسر عبدالله میرزا و نوه فتحعلی شاه قاجار نسبت داده شده است.

مسجد «یری پایین» هم یکی از مساجد شهر زنجان در منطقه جنوبی این شهر است که در چند ماه اخیر فعالیت‌های آن گسترش بیشتری یافته و از این مسجد که به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مساجد زنجان است بیشترین استفاده می‌شود و حتی تغییر کاربری‌هایی برای اجرای طرح‌های مختلف و حضور بیشتر و تاثیرگذار اهالی محله برای آن انجام شده است.