همکاری بسیج و کانون‌های مساجد برای تمدن‌سازی/ وحدت، رویکرد اصلی در فعالیت‌های مسجدی است

به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، پنجمین روز از آذرماه در تقویم رسمی کشور روز «بسیج» نام دارد، روزی که یادآور جانفشانی های مخلصانه و برای خدا در راه عزت و اعتلای اسلام و وطن است. به مناسبت فرا رسیدن این روز و به منظور بررسی کارکردهای همگرا و هم‌افزای بسیج و کانون های فرهنگی هنری در مساجد با حجت الاسلام والمسلمین دکتر «حبیب‌رضا ارزانی»، رئیس ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور و مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفتگویی ترتیب داده ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:

مقام معظم رهبری در سفر به خراسان شمالی در سال 91، در یکی از جلسات تاکید کردند «من سفارش می کنم که کانون های فرهنگی هنری مساجد را فراموش نکنید، البته با همکاری بسیج ... با همکاری بسیج این کانون های فرهنگی هنری مساجد را مؤثر کنید. برایش کار کنید.»، این تاکید چه افق های تعامل و ارتباط و هم افزایی را میان کانون ها و بسیج مساجد گشوده است؟

همسو با منویات و مطالبه رهبری معظم انقلاب، سال گذشته و همزمان با ایام الله دهه فجر انقلاب اسلامی، تفاهم نامه همکاری میان ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور (فهما) و سازمان بسیج مساجد و محلات که ذیل سازمان بسیج مستضعفان فعالیت دارد، به امضاء رسید، این نخستین تفاهم نامه میان دو نهاد بعد از منویات رهبری طی هشت سال گذشته است.

نکته مهم آنکه جنس این تفاهم نامه با سایر تفاهم نامه ها متفاوت است و صرفاً جنبه تشریفاتی ندارد بلکه می کوشد مطالبه رهبری معظم انقلاب را عملیاتی کند، از این رو، برای تدوین و انعقاد آن کمیته ای با حضور نمایندگان ستاد فهما و نیز نمایندگان سازمان بسیج مساجد و محلات تشکیل شد و طی یک سال و با برگزاری جلسات مختلف، این تفاهم نامه تدوین و نهایتاً امضا شد.

این تفاهم نامه بر چه فصولی برای همکاری بسیج و کانون های مساجد تمرکز دارد؟

در این تفاهم نامه به طور مفصل به حوزه های اشتراک و همچنین حوزه های مورد افتراق بین پایگاه های بسیج و مساجد و کانون های فرهنگی هنری پرداخته شده است، مثل آنکه برخی فعالیت هایِ غالباً فرهنگی هنری، تخصصی کانون ها است و برخی مثل آموزش های نظامی، تخصصی بسیج است.

برخی وظایف و کارکردها نیز میان این دو نهاد مسجدی مشترک است همچون فعالیت های قرآنی، که در این موارد تقسیم و تفکیک وظایف صورت گرفته است؛ برای مثال حوزه کودک و نوجوان در جشنواره قرآنی «مدهامتان» با کانون های مسجدی است و مسابقات قرآنی بزرگسالان توسط بسیج برگزار شود.

این تفاهم همکاری و اتخاذ راهبردهای مشترک در پیشبرد اهداف و ماموریت ها، در حوزه کمک های مومنانه و رزمایش مواسات چه تاثیر و برکاتی داشته است؟

در این حوزه ستاد فهما برای فعالیت کانون های مساجد، «رواق همدلی» را ذیل طرح ملی «ایران قوی» تدارک دیده و چون بسیج متولی و متکفل اصلی انجام رزمایش مواسات و کمک مومنانه در مساجد است، کانون های فرهنگی هنری به عنوان همکار وارد میدان شده اند.

چنان که رزمایش «راهکار (رزمایش ایمان، همدلی، کار و ایثار رمضان)» را در این راستا تدوین و راه اندازی کردیم و در دستورالعمل آن آوردیم بچه های مسجدی علاقمند به شرکت در آن، ابتدا سراغ پایگاه های فعال بسیج بروند و در مرحله بعد اگر محله و منطقه یا روستایی پایگاه بسیج فعال ندارد، کانون های فرهنگی هنری کار را پیش ببرند. خوشبختانه در این راستا تعامل قوی و مطلوبی بین بسیج و کانون ها هم در بُعد نظری و نیز در جنبه عملیاتی شکل گرفت و منشا برکات بسیار شد.

رویکرد اصلی در مسجد بر ایجاد یگانگی و وحدت است از این رو، باید تلاش شود تا با سبک ها و مدل های رفتاری مختلف، آحاد جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان به مسجد جذب شوند.

در گذشته بعضاً از وجود فاصله و زاویه بین نهادهای مختلف مسجدی سخن به میان می آمد، همکاری و هم افزایی بسیج و کانون های فرهنگی هنری چقدر در رفع این فاصله و هم افزا کردن ظرفیت ها در تحقق اهداف، موثر است؟

منویات و مطالبات مقام معظم رهبری، فصل الخطاب فعالیت نهادهای مختلف مسجدی است و هم کانون ها و هم بسیج مساجد آن را نصب العین می دانند و طبیعتا با وحدتِ هدف بهتر به نتیجه می رسیم به ویژه آنکه در گام دوم انقلاب با افق 1440، رهبری هدف تمدن سازی را ترسیم کرده اند. از این رو، در تفاهم نامه بین ستاد فهما و سازمان بسیج مساجد و محلات نیز بر اخلاق، معنویت و عزت ایران اسلامی و ... به عنوان اصول بیانیه گام دوم انقلاب تاکید شده است. همچنین، در طرح ملی ایران قوی که از هفته دفاع مقدس تا دهه فجر در کانون های فرهنگی هنری مساجد حال اجرا است، به این بیانیه و افق تمدن سازی نگاه ویژه کرده ایم.

اینکه بچه های مسجد فارغ از عنوان بسیج و کانون با یکدیگر تعامل و وحدت داشته باشند و در مسیر اهداف کلانی همچون ساخت ایران قوی فعالیت کنند، چه رهاوردی برای جامعه با افق ساخت تمدن نوین اسلامی، در پی خواهد داشت؟

انسانی را تصور کنید که دارای اجزا و اعضا متعدد است که هر یک در زمان خود کارآمدی لازم را دارند، مسجد نیز همچون یک کالبد کامل، بازوان و قلب و دیگر جوارحی دارد، در بخشی باید نرم افزاری ورود و عمل کند و هیئت اندیشه ورزی داشته باشد، زمانی باید در کف میدان ورود و عمل کند و زمانی دیگر باید خدمت رسانی داشته باشد.

از این منظر هر سازمان و نهادی در مسجد، بخشی از کار را متکفل شده اما مدیریت واحد است نباید فراموش کرد سخن امام جماعت باید فصل الخطاب باشد و حرف آخر را او بزند، هیئت امناء به عنوان امنیان محل عمل و به بسیج عوامل در حل مشکلات کمک می کند. هر نهادی همچون ستاد فهما، بسیج، سازمان تبلیغات، کمیته امداد و ... به تناسب توان و حوزه کار‌شان وارد میدان خدمت رسانی می شوند اما چندگانگی در مسجد وجود ندارد.

از این رو، هر سازمانی که توان حضور و خدمت در مسجد را دارد می تواند پای کار بیاید و باید بداند حوزه های کاری مشخص است و ظرفیت ها باید به جای تشکل‌سازی در مسجد بر خدمت رسانی متمرکز باشد. پایگاه های بسیج و کانون های فرهنگی هنری سال ها است که در مساجد مستقر شده اند، دیگر نهادها برای ورود باید به این ریل گذاری کمک کنند تا بتوان نقش مسجد در حل مشکلات را اثرگذار کرد. تاکید اخیر مقام معظم رهبری مبنی بر مقابله مسجد و محله محور با کرونا، مدلی است که ما در کانون ها دنبال می کنیم.