کار بچه‌های مسجد تعطیل‌بردار نیست/ عملیات محله‌محور مساجد در سال ۱۴۰۰ استمرار می‌یابد

به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، برنامه رادیویی «ایران امروز» صبح امروز (سه شنبه، 17 فروردین ماه) روی آنتن زنده رادیو ایران رفت.

بنابر این گزارش، «مرتضی طاهریان» با اشاره به فرا رسیدن به دهه تکریم و تعظیم مساجد، درباره اینکه در شرایط کرونایی چطور می توان هم از برکات حضور مسجد بهره برد و هم پروتکل ها را رعایت کرد، اظهار کرد: قواعد کلی درباره فعالیت در مساجد وجود دارد، طبق پروتکل های ابلاغی به تناسب رنگ شهرها از نظر شیوع کرونا، کار پیش برده می شود. اما باید توجه داشت بچه های مسجد معمولا کارشان تعطیل بردار نیست و در هر بازه ای به تناسب نیاز مردم و محله، کارویژه ای را برای خود تعریف و عملیاتی می کنند.

معاون ساماندهی و شبکه سازی ستاد فهما ادامه داد: کانون های فرهنگی هنری مساجد ماموریت رونق بخشی به فعالیت بچه های مسجد در این دو عرصه را دارند و طبیعی است که این فعالیت ها با نظارت و موافقت امام جماعت انجام می شود. از سال 1371 ستاد فهما بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی کار خود را آغاز کرد و اکنون نزدیک به 26 هزار باب کانون فرهنگی هنری در جوار مساجد در همه نقط کشور فعال هستند.

وی درباره سطح و کیفیت فعال بودن کانون های مساجد، بیان کرد: علائم حیاتی این کانون ها توسط ستاد فهما رصد می شود، از اواخر سال 1396 پورتال بچه های مسجد راه اندازی شد که هر کانون در آن یک صفحه اختصاصی دارد و از سال 98 زمین بازی در فضای مجازی برای آنها به تناسب شاخص های اعلامی ایجاد شد و فعالیت کانون ها در آنها کلید خورد این طرح در سال 98 با عنوان «فهما (فرهنگ و هنر مساجد ایران اسلامی)» و در سال 99 با عنوان «ایران قوی» اجرا شد.

تلاش برای افزایش صفوف نمازگزاران از ورای فعالیت های فرهنگی هنری

طاهریان در ادامه ابراز کرد: ستاد فهما یک وظیفه عمومی دارد و یک وظیفه اختصاصی؛ وظیفه عمومی ما این است که وارد عرصه فرهنگ و هنر مساجد شویم تا در نتیجه آن، یک صف به صفوف نمازگزاران اضافه شود چون ما همه این فعالیت ها را برای انس بیشتر مردم با نماز و مساجد طراحی و اجرا می کنیم. به ویژه آنکه در مساجد در بیشتر مناطق به ویژه مناطق روستایی قلب تپنده و پناه مردم هستند.

فعالیت بیش از 60 درصد کانون ها در مناطق روستایی

معاون ساماندهی و شبکه سازی ستاد فهما تاکید کرد: از این رو، بیش از 60 درصد از کانون های مسجدی در مناطق روستایی فعال هستند و ما تلاش داریم کار فرهنگی هنری را جایی پیش ببریم که میزان دسترسی شان کمتر است.

وی در ادامه بیان کرد: ما در مسیری حرکت می کنیم که بچه های مسجد بسیاری از نیازهای فرهنگی هنری خود را نیز در مسجد برطرف کنند، در این راستا طرحی برای کیفی سازی و انتظام بخشی به فعالیت ها را اجرا کرده ایم و همه فعالیت ها در سه شبستان فرهنگ و هنر و نوآوری و رواق های دوازده گانه ذیل این سه شبستان تعریف و اجرا می شود.

برکتی که با حضور در مسجد به دست می آید جایگزین ندارد

طاهریان در پاسخ به این سوال که آیا راه جایگزین برای حضور در مساجد در شرایط کرونایی کشور وجود دارد یا خیر؟، گفت: ما قائل هستیم که برکتی که با حضور در مسجد به دست می آید جایگزینی ندارد، حتی از ابتدای کار در فضای مجازی هم این تاکید را داشتیم که این فضا نیز باید زمینه ساز حضور گسترده تر در مساجد شود اما درباره دوره کرونا چون زیرساخت ها را از قبل تهیه کرده بودیم، توانستیم ارتباطات را حفظ کنیم و بنابر آمارها، ارتباط اعضای کانون ها با سامانه چهاربرابر شده است چنان که تراکنش های سال قبل صدهزار مورد بود اما در سال 99 بیش از 400 هزار مورد طی دو ماه بوده است.

وی ابراز کرد: ما در سال 98 فقط در لایه کانون متمرکز بودیم اما در سال 99 با آموزش در حوزه های سواد رسانه ای و تربیت مربی مادران قرآنی و ... تعاملاتمان را تقویت کردیم. باید توجه داشت بالغ بر 60 درصد کانون های مسجدی در مناطق روستایی فعال هستند و تعامل مجازی با آنها مشکلات خاص خود را دارد اما با همین اقتضائات پیش بینی می شود در سال 1400 میزان تراکنش ها به سقف یک میلیون مورد هم برسد.

معاون ساماندهی و شبکه سازی ستاد فهما ابراز کرد: فرآیندهای ستاد فهما به مرور در حال فعال شدن است. بخشی از امتیازات به اعضا مربوط است بخشی دیگر به کانون ها باز می گردد. در سال 98 بالاترین تراکنش ها مربوط به فعالیت های اوقات فراغت بود اما در سال 99 به تناسب اقتضائات کرونایی کشور، بیشترین میزان فعالیت ها مربوط به همدلی ها و کمک های مومنانه بچه های مسجد بود. برای همین می گوییم که بچه های مسجد به تناسب اقتضائات روز ماموریت خود را انجام می دهند.

فعال شدن کارکردهای اجتماعی مساجد

در ادامه این برنامه زنده رادیویی حجت الاسلام والمسلمین «حجت الله ذاکر» درباره کارکردهای تمدن ساز مساجد، اظهار کرد: مسجد کارکردهای متعددی دارد و در گام نخست انقلاب بسیاری از آنها فعال شده و امروز هم بنابر مطالبات مقام معظم رهبری، کارکردهای اجتماعی مساجد فعال شده اند چنان که رابطان محلات مشخص شده اند.

معاون فرهنگی و اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد تاکید کرد: برای مثال در مقابله با کرونا، محرومیت زدایی و خدمت به مردم برای مقابله با کرونا در محلات و نیز ارائه خدمات به کادر درمان و تقدیر از آنها، انجام شده است.

وی تاکید کرد: با تدبیر مقام معظم رهبری در ابتدای شیوع این ویروس منحوس، با اجرای رزمایش مواسات و کمک مومنانه بخش عظیم کمک ها در قالب بسته های ارزاق و وام های قرض الحسنه و بلاعوض و ... به محرومان و آسیب دیدگان اقتصادی از سوی مساجد و مسجدی ها صورت گرفته است چنان که در موضوع زلزله سی سخت نیز مسجدی ها در خط مقدم کمک ها قرار داشتند.

کمک 100 میلیارد تومانی مسجدی به آسیب دیدگان اقتصادی کرونا

وی با بیان اینکه بیش از 100 میلیارد تومان کمک نقدی در دوره کرونا به نیازمندان توسط مساجد تهران اختصاص یافت، گفت: رزمایش های مواسات که اجرا شد کارکرد مُسکِن در حالت اضطرار را دارد اما در کارهای میان‌مدت همچون توانمندسازی و کارآفرینی و اشغال زایی همان راهبردی که رهبری تعیین کرده اند یعنی پشتیبانی و مانع زدایی را مدنظر داریم.

حجت الاسلام ذاکر افزود: با کمیته امداد امام خمینی(ره) برای فعال سازی پایگاه های نیکوکاری در مساجد تفاهم نامه همکاری امضا کرده ایم همچنین قرارگاهی راه اندازی شده برای آنکه مردم با تولیدات خانگی گذران زندگی کنند.

استمرار عملیات محله‌محور مساجد در سال 1400

وی درباره کیفیت حضور مسجدی ها در فضای مجازی در دوران کرونا، گفت: فضای مجازی از ابزارهای کمک کننده است، تجربیات مساجد موفق را در این فضا رد و بدل می کنیم البته عملیات محله محور مساجد راه اندازی شد و بسیاری از برنامه ها از دل مسجد بیرون آورده و در سطح محله همراه با نشاط معنوی و ظرفیت انگیزشی برای همدلی و همراهی اجرا شد. برای سال 1400 هر دو ماه یکبار عملیات محله محور را با رعایت پروتکل های بهداشتی در نظر داریم.

معاون فرهنگی و اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد درباره راه های آشنا و مانوس کردن قشر خاکستری با مسجد، تاکید کرد: پررنگ کردن جلوه های بصری، ارائه خدمات اجتماعی همچون فعالیت مراکز مشاوره و کمک به کاهش آسیب های اجتماعی ازجمله این راه ها است.

ورود کانون های مساجد به عرصه خدمات اجتماعی

در ادامه این برنامه طاهریان نیز از ارائه خدمات اجتماعی در کانون های فرهنگی هنری مساجد خبر داد و گفت: از اواخر سال 97، طرح «سفیران اجتماعی» را کلید زدیم که مبتنی بر موضوعات پیشگیری از آسیب های اجتماعی با همکاری وزارتخانه های فرهگ و ارشاد اسلامی و کشور است. در ادامه «یاریگران زندگی» برای پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر اجرا شده است.

معاون ساماندهی و شبکه سازی ستاد فهما ابراز کرد: قبل از شیوع کرونا، این طرح ها به شکل محله ای و منطقه ای با همراهی تیم های مشاور زبده اجرا می شدند اما با شیوع کرونا آموزش های طرح در بستر فضای مجازی دنبال شده است چنان که اجرای طرح یاریگران زندگی در سامانه بچه های مسجد با اتکاء بر آموزش ادامه پیدا کرد.

وی درباره دیگر وجوه خدمات اجتماعی بچه های مسجد بیان کرد: در ایام شیوع کرونا با همکاری خیران برنامه تلویزیونی «سمت خدا» بیش از 213 بسته قربانی گوشت گرم بین محرومان و نیازمندان به همت بچه های مسجد توزیع شده است و در آستانه ماه مبارک رمضان نیز بیش از 38 هزار بسته گوشت یک و نیم کیلویی به دست مرحومان می رسد.

طاهریان با بیان اینکه اقتضای دوران کرونا شیوع بیکاری ها و افزایش محرومیت ها است، خاطرنشان کرد: با توجه به این شرایط خاص کشور، خدمات اجتماعی را در کانون های مساجد افزایش داده ایم.

حجت الاسلام محمدی، امام جماعت مسجد فاطمه‌الزهر(س) در شهرری نیز در ادامه این برنامه زنده رادیویی اظهار کرد: فضای مجازی دو بعد مثبت و منفی دارد، در مساجد تلاش داریم که با رعایت شرایط ارتباط حقیقی اقشار مختلف با مسجد حفظ شود.

وی تصریح کرد: ما برای مسجدی تولید مسئله می کنیم، برای مثال در ابتدای شیوع کرونا و انزوای مساجد، به عنوان نخستین مسجد به عرصه تولید ارزان قیمت ماسک وارد شدیم، برگزاری مسابقات کتابخوانی به صورت خانه به خانه و اعطای هدیه با محوریت مفاتیح و برگزاری جشن های خیابانی با رعایت پروتکل ها و اشتغال زایی در فضای مسجد با تولید و فروش ماسک توانستیم مانع از انزوا و تعطیلی مساجد شویم.

حجت الاسلام محمدی تاکید کرد: به فرموده مقام معظم رهبری کار امام جماعت فتح قلب جوان است ما در ارتباط موثر مشکل داریم، اگر ارتباط ما صحیح باشد بر جوان که زمین دلش آماده است تاثیر می گذاریم. گستره مسجد فقط فضای فیزیکی آن نیست بلکه محله و ساختمان ها و خانه ها را شامل می شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: مسجد محوریت خود را دارد، باید به آبادانی معنوی مساجد توجه داشته باشیم با همین نگاه مسجدی ها چه در مقابله با کرونا، چه تغسیل اموات، چه کمک به بیماران و ... خود را نشان داد.