عالمی که پیش از انقلاب مسجد را پایگاه دانشجویان کرده بود

به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، مرحوم حضرت آیت الله حاج سیدمحمدرضا علوی تهرانی در سال ۱۳۴۷ هجری قمری برابر با اسفند ماه ۱۳۰۵ هجری شمسی در خاندانی روحانی از اهل فضیلت و تقوی دیده به جهان گشود. پدر نامش را محمدرضا و لقبش را شمس الدین نهاد.

آباء و اجداد ایشان تا پنج قرن پیش، همگی از علماء و همات دین و روحانیین نامدار عصر خویش بودند. والد بزرگوارشان، مرحوم آیت الله سیدمحمدباقر علوی تهرانی فرزند مرحوم آیت الله سیدعلی علوی تهرانی فرزند مرحوم آیت الله حاج سید آقابزرگ علوی تهرانی فرزند مرحوم آیت الله العظمی سیدحیدر علوی تهرانی بوده است.

والده ایشان زنی تحصیلکرده و دانش‌سرادیده و معلمه قرآن بود که در خانواده ای متدین تربیت شده بود. معظم له از ‌پنج‌سالگی تحصیلات رایج آن روزگار را شروع نمود و سپس با تغییر شیوه تحصیلی موفق به اخذ مدرک کارشناسی در رشته حقوق از دانشگاه تهران می شود.

همزمان با تحصیلات روز، مقطع سطح دروس دینی را نزد علمای بزرگ تهران طی می نماید. ایشان در تهران در محضر اساتید نامداری چون حضرات آیات عظام شاه آبادی، شعرانی، محمدتقی آملی، احمد آشتیانی، مهدی آشتیانی، سید کاظم عصار و فاضل تونی به تحصیل مشغول بود و دروس ادبیات، منطق، اصول، فقه، هیأت، فلسفه و عرفان را نزد آن بزرگان فرا گرفت.

سپس برای تکمیل تحصیلات حوزوی خود، به شهر مقدس قم هجرت کرد. در آنجا نیز از درس اساتید و مراجع عالیقدر زمان همچون آیات عظام بروجردی، حجت، محقق داماد، امام خمینی، گلپایگانی و علامه طباطبایی(ره) بهره‌مند شده و به تکمیل مبانی فقه و اصول، تفسیر، عرفان و فلسفه پرداخت. ایشان به لحاظ سعی و تلاش علمی که داشت، به درجه اجتهاد نایل آمد و از آیات عظام امام خمینی، خویی، حکیم، کاشف الغطاء و اصطهبانانی اجازاتی در اجتهاد اخذ نمود.

در سال ۱۳۴۵ هجری شمسی با ارتحال والد بزرگوارشان به تهران عزیمت نموده و به ترویج معارف الهی و نیز تدریس سطح و خارج علوم حوزوی و اقامه جماعت در مسجد سپهسالار قدیم واقع در بازارچه مروی پرداخت. در سال ۱۳۵۱ به امر مراجع زمان، به مسجد حضرت امیر (ع) (واقع در خیابان کارگر شمالی، مقابل پمپ بنزین) آمد و به تبلیغ و تدریس و اقامه جماعت پرداخت. در همان سال نیز در مجاورت مسجد، مکتب حضرت امیر (ع) را بنا نهاد.

آیت‌الله علوی تهرانی(ره) در زمان حضور در این مسجد، مکتب حضرت امیر(ع) را فعال کرد و به برگزاری کلاس‌های تبلیغی در حوزه اسلام‌شناسی بنیادی پرداخت. دانشجویان و افراد تحصیل‌کرده بسیاری در آن دوره در کلاس حاضر می‌شدند تا بتوانند معارف دین را به‌صورت استدلالی یاد بگیرند. رسالتی که امروز بنیاد فارِس المؤمنین (ع) آن ادامه می دهد.

در دهه پنجاه در مکتب حضرت امیر(ع) برای عموم خصوصاً دانشجویان، دوره‌هایی جهت آشنایی با مکاتب مختلف برگزار می‌شد. آن زمان کمونیست‌ها، مارکسیست‌ها و برخی از گروه‌ها که شاخص لیبرالیستی داشتند و حتی گروه‌هایی که شاخص اسلام‌گرایی داشتند، در جامعه به فعالیت مشغول بودند. بصیرت‌افزایی‌ آیت الله علوی تهرانی(ره) در مواجهه با این مکاتب، تبیین ماهیت اسلام ناب محمدی بود تا نشان دهد، دین اسلام شخصی نیست و ابعاد جهانی دارد. مکتب حضرت امیر(ع) همچون دانشگاهی آزاد بود و دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهی به‌صورت رایگان در این کلاس‌ها حضور پیدا می‌کردند. وی به دفاع از چارچوب مکتب اسلام و تبیین معارف دین اهتمام ویژه داشت.

آیت الله علوی تهرانی(ره) تا سال ۱۳۷۵به فعالیت در مسجد حضرت امیر(ع) و متعاقب آن در حسینیه معظم له پرداخت و همواره در نشر معارف اهل بیت همت گمارد. وی از علمای مشهور و تراز اول تهران محسوب می‌شد و در پی ارتحالش تمامی مراجع عظام تقلید وقت پیام تسلیت صادر کردند و آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی برای اقامه نماز بر پیکر ایشان به تهران آمد. پیکر ایشان پس از نماز، باحضور گسترده و انبوه مردم تشییع شد و در جوار ضریح حضرت عبدالعظیم (ع) به خاک سپرده شد.

سیره اخلاقی و معنوی

سیره معنوی مرحوم آیت الله علوی تهرانی سیره اهل علم و تقوی بود. اما آنچه در سیره ایشان بسیار جلوه می کرد، ارادت خاص ایشان به ساحت مقدس اهل بیت (ع) بود. همواره در برگزاری مجالس عزاداری اهل بیت(ع) چه در مسجد و چه در حسینیه خویش تمامی سعی و همت خود را بکار می گرفت تا پرثمر باشد و می فرمود: مجلس هم باید مجلس قال باشد و هم حال. یعنی هم از معارف اهل بیت(ع) گفته شود و هم عزاداری و ذکر مصیبت ایشان انجام شود که البته این امر در جلسات ایشان همواره مورد توجه بود. در جلسات هفتگی صبح های جمعه که از یادگارهای ایشان و هر هفته برقرار است زودتر از همه حاضر می شد و در تجهیز و آماده سازی آن کمک می کرد.

عصر عاشورا و بعد از اتمام مجلس عزاداری در حسینیه پیشاپیش دسته عزاداران حسینی با پای برهنه به سمت مسجد حرکت می کرد و در مصیبت حضرت سیدالشهداء (ع) اشک می ریخت و عزاداری می کرد.

معظم له تأکید بسیاری بر برگزاری هرچه با شکوهتر اعیاد خصوصا عید غدیر و نیمه شعبان داشت و آن دو را هویت و اعتقاد شیعه می دانست. جلساتی که اکنون در حسینیه برگزار می شود با نیت پاک و خالص ایشان پایه گذاری شده است.

منابع:

حوزه نیوز

ویکی پدیا