فعالیتهای مسجدی باید امتداد رسانه‌ای داشته باشند/ خدمات مساجد در جنگ ۱۲ روزه باید مستند شود
به گزارش روابط عمومی ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور؛ دومین نشست کمیته رسانه قرارگاه ملی مسجد، امروز (دوشنبه، ۳ شهریورماه) با حضور حجج‌اسلام والمسلمین «علی ملانوری» مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور و «علی نوری» دبیر قرارگاه ملی مسجد و همچنین نمایندگان سازمان اوقاف و امور خیریه، مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه کشور، سازمان تبلیغات اسلامی، سردبیر خبرگزاری حوزه، در سالن اجتماعات ساختمان شهید بهشتی ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور برگزار شد.
بر پایه این گزارش: در ابتدای این نشست که همزمان با هفته جهانی مسجد برگزار شد؛ حجت‌الاسلام «علی ملانوری» طی سخنانی ضمن ارائه گزارشی از نخستین جلسه کمیته رسانه قرارگاه ملی مسجد، گفت: در نشست گذشته، چند خط کاری برای کمیته قرارگاه ملی مسجد رقم خورد؛ اما باید به چند نکته اشاره داشت. نخست اینکه آنچه انجام می‌شود با آنچه اطلاع‌رسانی می‌شود، فاصله دارد. لازم است هر کاری پیوست رسانه‌ای خود را داشته باشد و اطلاع‌رسانی مرتبط با آن انجام شود که از این حیث، با مشکل مواجه هستیم.
رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور ادامه داد: نکته دیگری که در جلسه گذشته مطرح شد، این بود که در مساجد الزاماً امتداد رسانه‌ای نداریم؛ یعنی فردی که قابلیت و مهارت‌های لازم برای انعکاس مسائل رسانه‌ای را داشته باشد، در مساجد حضور ندارد یا مساجد ما امکانات تولید محتوا برای تولیدات رسانه‌ای را ندارند، به‌هرحال، این کار نیازمند ابزار است. نخستین سرمایه‌گذاری‌ها در مسجد، روی مکان مسجد صورت می‌گیرد؛ گاهی مسجد توسعه کافی نیافته و صرفاً ساختمان مسجد توسعه یافته است. لذا می‌توان تجهیزات رسانه‌ای و ارتباطی را برای مساجد تهیه کنیم.
وی گفت: نکته سوم، هم‌افزایی بین مجموعه رسانه‌ها و مساجد است. صدا و سیما رسانه‌ای فراگیر است؛ خبرگزاری‌ها برخی دولتی هستند و از امکانات دولت استفاده می‌کنند و برخی رسانه‌های خصوصی هستند، اما انگیزه تولیدات دینی را دارند. با این‌وجود، بین هر دو گروه رسانه‌ای، خط مشترک برای تولید وجود ندارد و این‌جا نیاز است که کمیته‌ای ذیل قرارگاه رسانه‌ای مسجد شکل بگیرد تا خط و ربط مشترک ایجاد شود. چون در برخی مواقع به خط رسانه‌ای مشترک نیاز است.
حجت‌الاسلام ملانوری افزود: در جنگ دوازده‌روزه‌ای که رخ داد، آنچه شاهد بودیم اصالت رسانه بود؛ یعنی مدیریت افکار عمومی در مسائل نقش مهمی دارد به این معنا که ما تا چه میزان بتوانیم روایت‌گری صحیح از ماجرا نقش داشته باشیم، پس این مسئله اهمیت دارد. در این بین، مسجد یکی از مهم‌ترین نهادهایی است که در این شرایط نقش ایفا می‌کند و ما برخی قابلیت‌های مسجد را در این جنگ دوازده‌روزه دیدیم که در بسیاری از شهرها، پناهگاه مردمی شدند که از شهر خود مهاجرت کرده بودند.
رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد کشور ادامه داد: حتی شاهد بودیم که بعضاً نمازگزاران در ایام جنگ بیشتر بودند پس مسجد مأمن برای آرامش و پشتیبانی است، که کمیتهٔ رسانهٔ قرارگاه ملی مسجد در این عرصه باید اطلاع رسانی داشته باشد.
حجت‌الاسلام ملانوری تصریح کرد: همان‌طور که در قرارگاه ملی مسجد، سندی در سازوکارهای استقرار نظام داریم، باید سندی در حوزه مسجد نیز داشته باشیم که در عرصه رسانه نشان دهد چه افقی در این گستره با محور مسجد داریم، به‌ویژه با برنامه‌های دقیق دستگاه‌ها، در این راستا ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد کشور وظایفی دارد و به‌ویژه خبرگزاری شبستان تمام‌قد در اختیار این کار است. امید داریم بتوانیم سایر دستگاههای عضو در قرارگاه ملی مسجد را به میدان بیاوریم و حتی همان‌طور که اشاره کردم، دستگاههای غیرعضو در این کمیته را نیز فعال کنیم.
این گزارش می‌افزاید: در ادامه، حجت‌الاسلام «علی نوری» با بیان اینکه هفته‌ای نبوده است که دکتر صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پیگیر مسائل مرتبط با مسجد نباشند، اظهار کرد: از سوی دیگر، حجت‌الاسلام ملانوری نیز با نشاط و روحیه‌ای والا، مسائل مربوط به مسجد را پیگیری می‌کند، طبیعتاً پیشنهاداتی که در این جلسه ارائه شد، کاربردی است و امید داریم تمرکزی که ایجاد می‌شود و دغدغه‌ای که در این جلسه شکل می‌گیرد، قطعاً تعالی‌بخشِ کار مساجد خواهد بود.
دبیر قرارگاه ملی مسجد گفت: به تازگی جلسه‌ای را در صدا و سیما با حضور دکتر جبلی برگزار کردیم و طرح مسئله نسبت به کمیته رسانه قرارگاه ملی مسجد داشتیم، همچنین معاونت پژوهش رسانه ملی نیز در جریان فعالیتهای این کمیته قرار گرفت.
حجت الاسلام نوری گفت: روز جهانی مسجد، با توجه و همتی که اکنون وجود دارد، می‌تواند در سطح گسترده مطرح شود؛ به‌ویژه با برگزاری همایش‌های ملی، استانی و شهرستانی. از سوی دیگر، در کنار کار خبرگزاری‌ها، واقعیت آن است که خود مسجد تولیدکننده است، به این معنا که برگزار کردن همایش و گردهمایی با دعوت‌نامه‌ها و هماهنگی‌های بسیاری همراه است، اما مسجد این رویداد را به‌صورت ویژه و بدون همه این امور رقم می‌زند. در همه مساجد حداقل یک نوبت ائمه جماعات در مساجد سخنرانی دارند و بهترین فعالیتها در دل مساجد صورت می‌گیرد، اما روایت و انعکاس، آنطور که باید، وجود ندارد. امیدواریم کمیته رسانه قرارگاه ملی مسجد، پلی برای برقراری این ارتباطات باشد.
وی گفت: در جریان جنگ دوازده‌روزه، با اینکه نزدیک یکی از مساجد موشک اصابت کرده بود، اما نماز جماعت برگزار شد، مثال دیگر در این ایام حضور و پذیرایی مردم برای فعالان پست‌های ایست و بازرسی بود، هرچند که مستنداتی تولید شد، اما باز هم جا دارد که این فعالیتها را مستند و منتشر کنیم.
حجت‌الاسلام نوری ادامه داد: در گام نخست فعالیت قرارگاه ملی مسجد، ۱۰ هزار مسجد پرچمدار و شاخص شناسایی و انتخاب شدند و در این مسیر، رفت‌وبرگشت‌های متعددی صورت پذیرفت تا به این عدد برسیم و این مساجد در حوزه خدمات اجتماعی ورود جدی تر خواهند کرد، در این راستا لازم است که این مساجد یکپارچه شوند و فعالیت‌هایشان ارتقا یابد و با رسانه مرتبط باشند، انتشار فعالیت این مساجد می‌تواند انگیزه فعالیت ها را دوچندان کند.
دبیر قرارگاه ملی مسجد در پایان خاطرنشان کرد: قرار است این ده‌هزار مسجد از طریق سامانهٔ جامع ملی با یکدیگر شبکه شوند. در گام دوم، قرار است که در این سامانه، امام جماعت با محله و جامعه مخاطب خود ارتباط بگیرد. در ذیل این سامانه جامع، شرایطی فراهم می‌شود که مسجد بتواند زیرساخت فناورانه مسجدی را در اختیار کمیته رسانه قرارگاه ملی مسجد قرار دهد.
در ادامه «آمنه مستقیمی»، دبیر ستاد خبری روز جهانی مسجد و دبیر تحریریه خبرگزاری شبستان نیز با ارائه گزارش از روند فعالیت ستاد خبری بیان کرد: در همان نخستین روز از واسپاری مسئولیت ستاد خبری روز جهانی مسجد از جانب شورای سیاستگذاری ائمه جمعه به خبرگزاری شبستان، فرآیند تولید محتوا با شخصیت های تراز اول همچون وزرا، ائمه جمعه، نمایندگان ولی فقیه در استان‌ها، و دیگر چهره های برجسته عرصه دین، فرهنگ، اندیشه آغاز شد و در آستانه روز جهانی مسجد گروه خبرنگاران فعال حوزه مسجدی در فضای مجازی به منظور انعکاس تولیدات ستاد آغاز به کار کرد.
وی ادامه داد: علاوه بر تولیداتی که به صورت عام در اختیار همه رسانه‌ها قرار می گیرد، تولیداتی هم توسط ستاد خبری به صورت اختصاصی تهیه شده و برای رسانه های مختلف ارسال می شود که با استقبال صفحات فرهنگی و اصلی این رسانه ها مواجه شده و شاهد انعکاس مطلوبی از تولیدات مربوط به روز و هفته جهانی مسجد در رسانه‌های مختلف هستیم.
مستقیمی در ادامه بیان کرد: علاوه بر این، با هماهنگی صورت گرفته از جانب ستاد خبری با شبکه های مختلف رادیویی و تلویزیونی، برنامه های زنده و تولیدی همچون «سجده‌گاه»، «دور یک میز» و ... به روز جهانی مسجد و معرفی خدمات و کارکردهای اجتماعی مسجد پرداخته اند و این روند تا پایان هفته جهانی مسجد ادامه دارد. امید است این طلیعه شکلگیری ستاد خبری برای انعکاس مسجدی با تولیت خبرگزاری شبستان منجر به تحولی در پرداخت‌های رسانه به حوزه مسجد باشد.
در ادامه «سیدسعید میری» با اشاره به اینکه در موضوع روز جهانی مسجد، کارشناسان روابط عمومی ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد کشور را در سطح استان‌ها پای کار آورده ایم تا به خبرگزاری شبستان برای تولید اخبار کمک کنند، بیان کرد: تلاش ما این بود که در تمامی همایش‌ها و نشست‌ها در استان‌ها، با ارکان قرارگاه ملی مسجد ارتباط برقرار شود که نمونهٔ بارز آن، حضور مدیران ستادهای استانی در شبکه‌های خبری استانی بود که به همت کارشناسان روابط عمومی صورت پذیرفت.
مدیر روابط عمومی ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد کشور گفت: از سوی دیگر، برنامه‌های فرهنگی و هنری به مناسبت روز جهانی مسجد و همچنین برنامه‌های قرارگاه ملی مسجد با محوریت کانون‌های مساجد انجام شد که بازتاب خبری آن در سطح رسانه‌ها به شکل وسیعی محقق شد.
این گزارش می‌افزاید: در ادامه، «علی شیرین» با بیان اینکه مسجد از بخش‌هایی است که می‌تواند منویات مقام معظم رهبری را در راستای اتحاد مقدس تحقق و تداوم بخشد، ابراز کرد: از طریق مساجد می‌توانیم جریان‌سازی فکری و فرهنگی داشته باشیم. در خصوص ظرفیت‌های سازمان اوقاف و همکاری آن با قرارگاه ملی مسجد، پایگاهی با عنوان «راسخون» داریم که در فضای مکتوب و مجازی می‌تواند همکاری خوبی در زمینهٔ بازنشر اخبار در ستاد خبری روز جهانی مسجد داشته باشد.
نماینده سازمان اوقاف و امور خیریه در قرارگاه ملی مسجد افزود: تولیدات مجازی و رسانه‌ای خوبی از سوی سازمان اوقاف صورت گرفته و ظرفیت‌های گسترده‌ای در این عرصه وجود دارد. ما می‌توانیم همکاری مؤثری در زمینهٔ آموزشی داشته باشیم. همچنین پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان و نشریات الکترونیکی موجود نیز می‌توانند مفید باشند. به‌هرروی، با توجه به گسترش فضای مجازی و استفاده از گروه‌ها و کانالها، معتقدم گسترش فعالیتهای مجازی مؤثر خواهد بود.
وی تصریح کرد: مبلغان سازمان اوقاف نیز در زمینه هفته جهانی مسجد، با هماهنگی‌هایی که صورت پذیرفت، پای کار آمدند.
شیرین ادامه داد: باید شبکه‌سازی در سطح مساجد صورت پذیرد و تولیدات رسانه‌ای در فضای مجازی بروز و ظهور یابد. خوب است ذیل ستاد خبری روز جهانی مسجد، بتوانیم این تولیدات را در فضای مجازی نشر دهیم و به‌ویژه در قالب نماهنگ و کلیپ معرفی کنیم.
در ادامه، «یوسف شعبانعلی» با بیان اینکه مسجد، خود به‌تنهایی یک رسانه است و از زمان رسول خدا(ص) چنین بوده است، گفت: در روزگار کنونی، رسانه‌های مدرن می‌توانند به کمک بیایند و فعالیتها را میان مردم ارتقا دهند و اعتماد عمومی را نسبت به مسجد جلب کنند.
سردبیر خبرگزاری حوزه گفت: یکی از اولویت‌های خبرگزاری حوزه، مسجد است و ما افتخار داریم که بخشی از فعالیتهای حوزه باید به مسجد منتقل شود. لذا مسجد را از خبرگزاری حوزه جدا نمی‌دانیم. رسانه حوزه نیز ظرفیتی است که در اختیار مسجد قرار دارد. ما خبرگزاری حوزه و هفته‌نامهٔ «افق حوزه» را داریم که به‌عنوان رسانهٔ مکتوب حوزه‌های علمیه فعالیت می‌کنند. ضمن اینکه در شبکه‌های اجتماعی و فضاهای مختلف نیز فعال هستیم که می‌تواند به انتشار اخبار مساجد کمک کند.
وی افزود: خبرگزاری حوزه علاوه بر زبان فارسی به ۱۱ زبان دیگر نیز فعالیت می‌کند و مساجدی که در کشورهای دیگر هستند، از سوی فعالانی که در کشورهای مقصد حضور دارند، گزارش‌هایی را از این مساجد دریافت می‌کنیم.
شعبانعلی تصریح کرد: در همین هفته جهانی مسجد صدها خبر با محور مسجد منتشر شد، ما در خبرگزاری حوزه شعاری داریم که برداشت و انتشار اخبار از خبرگزاری حوزه بدون برداشت منبع بلامانع است لذا انتظار داریم که رسانه‌های بومی و مذهبی هم این شعار را داشته باشند.
در ادامه حجت‌الاسلام ایرجی، گفت: طرح «من شریک این خونها نمی‌شوم» در واقع تحریم کالاهای اسرائیلی است، در این راستا از ظرفیت رسانه ای سازمان نیز بهره مند شدیم، همچنین طرح (رسانه محله ها) که با ما همکاری دارند و فعالیتهای خود را در کانالها می گذارند.
نماینده سازمان تبلیغات اسلامی در کمیته رسانه قرارگاه ملی مسجد گفت: تدوین و انتشار کتاب ۱۵ جلدی مسجد جامعه پرداز اقدام دیگر ما بود و فضای همکاری شکل گرفت، از سوی دیگر با رسانه‌های مختلف همکاری داشتیم تا بتوانیم فعالیت های مسجد و ایمه جماعت را به رسانه معرفی کنیم که به این منظور خبرگزاری های رسانه، فارس، روزنامه جوان،هفته نامه افق حوزه، خبرگزاری شبستان، رادیو معارف،برنامه قرارگاه از شبکه قرآن و معارف سیما، برنامه «مثل ماهی» از شبکه یک، سوم سیما و .... پای کار آمدند.
در ادامه «مسیح لهراسبی» مسوول رسانه و اطلاع رسانی قرارگاه ملی مسجد در استان تهران با بیان اینکه ما با دستگاههای مختلف ارتباط گرفتیم تا نمایندگان خود را به قرارگاه ملی مسجد معرفی کنند؛ افزود: از سوی دیگر معتقدم ارتباط با ائمه جماعت و کانون های مساجد استان و البته تاسیس کانون را باید بیش از پیش مورد توجه قرار دهیم تا فعالیتها تبلور مضاعفی داشته باشند.
در ادامه «محمد طاووسی» خبرنگار ایسنا طی سخنانی اظهار کرد: واقعیت آن است که ما بیشمار مساجد فعال داریم اما به عنوان اصحاب رسانه معرفی نمیشوند، لازمه این امر آن است که ارتباط ایجاد و مساجد به رسانه‌ها معرفی شوند؛ پیشنهاد من این است که گروهی برای فعالان رسانه ای مسجد تشکیل شود.