کانون‌های مساجد از فعال‌ترین نهادها در قرارگاه ملی مسجد /امیدوارم در رسته همه مدیران نگاه مسجدمحوری که رییس جمهور دارد تحقق یابد
به گزارش روابط عمومی ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور: دومین روز از اجلاس مدیران ستادی و استانی ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور امروز چهارشنبه ۲۳ مهر در اردوگاه شهید باهنر برگزار شد.
بر پایه این گزارش: آغاز دومین روز از این اجلاس با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین «محمدجواد حاج علی اکبری» رییس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه و رئیس قرارگاه ملی همراه بود.
حجت‌الاسلام والمسلمین حاج علی اکبری در این جلسه ضمن ابراز امیدواری از ارتقا و تبلور فعالیت‌های کانون‌های فرهنگی هنری مساجد در دوره جدید اظهار کرد: نسبت داشتن و ارتباط با خانه خدا توفیق بزرگی است؛ فرض بر این است که هر انسان مومنی اهل مسجد باشد اما تحقق این جمله نیاز به یک فرهنگ‌سازی گسترده دارد؛ قدیم‌الایام می‌گفتند مومن مسجد ندیده! اما اکنون واقعا چنین شده است که بعضاً افراد در رسته مسلمانی هستند اما مسجدی نیستند و این اشکالی بزرگ است که باید به مصاف آن برویم و کاری چند ضلعی انجام دهیم و از این اشکال و ایرادی که به ما وارد است خارج شویم.
رییس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه افزود: تصور کنید نظام حکمرانی به نام اسلام داشته باشیم اما در این نظام حکمرانی مسجد حرف اول را نزد، این یک مسأله قطعی است که مومن باید به مسجد برود؛ خداوند فیض خاص و رحمت ویژه خود را از طریق مسجد منتشر میکند.
وی ادامه داد: مسجد چشمه فیض الهی است و جایی است که هر انسان مسلمان و مومنی با آن مرتبط میشود و در واقع با عنایت خاص الهی مرتبط میشود، تعابیر که در قرآن کریم نسبت به مسجد وجود دارد بسیار قابل توجه است از جمله اینکه قرآن اصرار دارد که از کلمه «مساجدالله» استفاده کند چنانکه در آیه ۱۸ سوره «توبه» می‌فرماید: «إِنَّمَا یَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّکَاةَ وَلَمْ یَخْشَ إِلَّا اللَّهَ فَعَسَى أُولَئِکَ أَنْ یَکُونُوا مِنَ الْمُهْتَدِینَ»؛ از سوی دیگر در آیات دیگر در مورد افرادی که به مسجد خدمت میکنند نیز همین تعبیر استفاده شده است که همه این موارد اشاره به شرافت و بزرگی مسجد در نگاه خدا دارد و البته اسرار پنهان و آشکاری که در مسجد وجود دارد.
حجت‌الاسلام والمسلمین حاج علی اکبری گفت: مسجد نقطه ای است که نسبت انسان مومن با فرایند ایمانی او را پرورش میدهد؛ اخیرا اجلاسی در مشهد مقدس با محور اعتکاف برگزار شد که در این اجلاس حضور داشتم؛ توجه داشته باشید که چندی قبل نیز مقام معظم رهبری تاکید داشتند که کاری کنید تا این احوالاتی که بر جوانان در ایام اعتکاف ایجاد میشود تثبیت شود؛ البته در اجلاسی که در مشهد حضور. داشتم اشاره کردم فعالیت‌ها و اقداماتی انجام شد که از نزدیک در جریان آنها قرار گرفتم اما در همان اجلاس به این مسأله اشاره کردم تحقق منویات معظم له در مورد مسأله مذکور این است که کاری کنید که ارتباط جوانان بعد از این ایام با مسجد حفظ شود اینگونه است که این احوالات تثبیت خواهد شد. طبیعتا وقتی جوان به اعتکاف می رود این ارتباط با مسجد ایجاد میشود اما آنچه که اهمیت دارد و هنر اهل مسجد است این است که ارتباط ایجاد شده تداوم یافته و تثبیت شود.
رییس قرارگاه ملی مسجد تصریح کرد: یک وقت افراد ارتباطی که با مسجد دارند مبتنی بر خدمت در مسجد و یک زمان فعالیت در آبادانی خانه خداست که این باب عرصه دیگری است؛ مسأله دیگر این است که خداوند این عالم را با انبیا و اولیا معرفی کرده است که مصرح آن در قرآن سخن از ابراهیم و اسماعیل است چنانکه در قرآن آمده است: «وَإِذْ یَرْفَعُ إِبْرَاهِیمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَإِسْمَاعِیلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ»؛ این آیه حکایت از آن دارد که ساخت مسجد و ایجاد این بنا، رفیع ترین جایگاه الهی در این عالم است یعنی شخص اول آن دوره زمانی ابراهیم (ع) به عنوان ولی خدا و و دیگری فرزندش اسماعیل (ع) که همین حضور فرزند نشان از امتداد نسلی در این روند دارد.
حجت الاسلام و المسلمین حاج علی اکبری گفت: همچنین در آیه «سقایت» که در باب جایگاه رفیع علی بن ابی طالب(ع) است و می‌فرماید: «أَجَعَلْتُمْ سِقَایَةَ الْحَاجِّ وَ عِمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ کَمَنْ ءَامَنَ بِاللهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ جَاهَدَ فی سَبِیلِ اللهِ لَایسْتَوُونَ عِندَ اللهِ وَ اللهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ»؛ از سوی دیگر رویکرد نبی مکرم اسلام در ساخت مسجد و این وجهه از حضرت در خدمتگزاری به مسجد، بنابراین در افق انبیا و اولیای الهی این جایگاه رفیع تعریف شده تا بعدها کسانی که میخواهند وارد این عرصه شوند بدانند که نسبت داشتن با مسجد شرف می‌آورد.
وی ادامه داد: اما مسأله کنونی در مورد نسبت خدمتگزاری در مسجد و به تعبیر کنونی عمران ظاهری و باطنی آن است؛ در تفسیر آیه «إِنَّمَا یَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّکَاةَ وَلَمْ یَخْشَ إِلَّا اللَّهَ فَعَسَى أُولَئِکَ أَنْ یَکُونُوا مِنَ الْمُهْتَدِینَ» صفاتی در مورد کسانی بیان شد که مساجد را آباد میکنند؛ اما در مورد آباد کردن مساجد چند تفسیر وجود دارد، گاهی منظور ساخت و ساز و بنای مسجد است و گاهی آباد کردن و عمران معنوی مسجد؛ نظر دقیق هر دو مورد است؛ در هر دو فرض و میدان خداوند به کانون‌های مساجد توفیق داده است که فعال باشند.
رییس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه افزود: بنابراین نگاه اولیه نسبت به تفسیر آیه مذکور این است که افرادی که مبادرت به عمران مساجد میکنند باید مومن باشند و ایمان به آخرت داشته باشند؛ ما باید این ویژگی ها را در افق خودش با جایگاه عمران مسجد تطبیق دهیم اگر چنین شد
آمَنَ بِاللَّهِ معنای متفاوتی پیدا میکند؛ آمَنَ بِاللَّهِ یعنی خدایی که مسجد را ساخته، پیشنهاد داده و تاسیس کرده است، این تفسیر منظر دیگری را پیش روی شما باز می کند بر این مبنا که مسجد نهادی خدانهاد است و خداوند مسجد را تأسیس کرده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین حاج علی اکبری گفت: درباره رفعت و کارگشایی و قدوسیت و نقشی که خداوند برای مسجد قرار داده است در وجهه سخت جامعه اسلامی و وجه نرم یعنی داعیه تمدن نوین اسلامی و همچنین تربیت انسان مومن تراز سخن بسیار است؛ اساسا اگر کسی ایمان به خدای متعال نداشته باشد نمی تواند خدمت شایسته به مسجد کند؛ معنای خاص « وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ» این است که کسانی منحصرا می توانند به این فیض بزرگ نائل شوند که میخواهند از مسجد توشه سفر ابدی برای خود بردارند و زمینه‌سازی کنند تا جامعه معادباور تربیت شود، لذا توجه به آخرت میان آنها در این رتبه قرار دارد.
وی افزود: بین ما و شب اول قبر و عالم دیگر یک نفس فاصله است؛ ناگهان دیدیم نفس قطع شد و وارد عالم دیگری شدیم و باید با توشه این جهانی سر کنیم پس ارتباط ما با مسجد در واقع آخرت مان را آباد میکند؛ همین امر نسبت و جایگاهی که خادمان مسجد در ارتباط با نماز و چشیدن شهد نماز جماعت دارند را نشان میدهد؛ با این تفاسیر پرسش این است که چه قدر توانسته ایم با نماز ارتباط برقرار کنیم؟ ما باید این موارد را در خدمت به مسجد تعریف کنیم .
رییس قرارگاه ملی مسجد تصریح کرد: می‌گویند چرا مساجد فعال نیست، پاسخ آن است که چون ما خودمان هم بهره مند نشدیم و برای مثال التزام نداریم به مسجد برویم، بعضاً ممکن است شخص از اعضای هیئت امنا باشد اما در نماز جماعت حضور نداشته باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه عنوان زکات همواره در کنار نماز در قرآن کریم مطرح شده است، گفت: این بسیار قابل توجه است، مبنی بر اینکه مومن به اندازه حض خود از ایمان وجودش گره گشا برای سایر بندگان خداست؛ به بیان دیگر زکات بامعناالاخص نیست و گاهی در قرآن مقصود از زکات همان زکات مالی است اما گاهی مقصود هر نوع خدمتی است که به بندگان خدا از سر صدق اعم از خدمات علمی، اخلاقی، معنوی و کارگشایی های مادی انجام شود؛ غرض اینکه چنین روحیه ای و «وَآتَى الزَّکَاةَ»و خدمت در خانه خدا این طبع را میخواهد که انسان از خود بیرون آمده باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین حاج علی اکبری افزود: شهید «سید محمدباقر صدر» جمله ای دارد مبنی بر اینکه به نظر من فلسفه اصلی شکل گیری جایگاه و پایگاهی به نام مسجد این است که شخص از جاذبه های درونی خود خارج شود و به جمع پیوند بخورد و در خدمت اجتماع قرار بگیرد؛ به اعتقاد آن شهید هنر مسجد این است که انسان را از آن خودیت و فردیت خارج میکند به شکلی که خدمت کردن به دیگران در دستور کار او قرار بگیرد؛ اما از سوی دیگر «آتَى الزَّکَاةَ» پیام خاصی دارد؛ این چنین است که میبینیم امروز بچه‌های جهادی در بهترین اوقات و تعطیلات سال خود که باید کنار خانواده باشند بن مناطق محروم میروند و کمک میکنند.
رییس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه ادامه داد: همین رویکردهای جهادی نشان میدهد که مسجد باید در نقش آفرینی خود در موقعیتی باشد که بتواند در برابر انواع و اقسام امواج شیطانی حصار و سنگر مقاومت باشد و قدرت ضربه زدن به شیطان را داشته باشد؛ مگر میشود کارگزار مسجد از عنصر شجاعت برخوردار نباشد؟ در آیه ای که اشاره شد در فراز دیگری آمده است: «فَعَسَى أُولَئِکَ أَنْ یَکُونُوا مِنَ الْمُهْتَدِینَ»؛ بنابراین در درجه اول همه ما باید به خودمان برگردیم و دائما درصدد تقویت عناصر اصلی و خدمتگزاری در خانه خدا باشیم تا این مسأله تبدیل به یک وظیفه اداری نشود تا شعله عشق خدمت در مسجد روشن باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین حاج علی اکبری گفت: در این راستا فعالیت در مسجد و کانون‌های مساجد و هر نوع نسبتی در خدمتگزاری به مسجد در وجود انسان ابتهاج به وجود می‌آورد؛ ما با افتخار باید اعلام کنیم که فیض خدمتگزاری در این عرصه و موقعیت را داریم؛ نباید در این عرصه رویکرد کارمندی داشته باشیم .
وی خطاب به مدیران ستادهای استانی کانون‌های مساجد اظهار کرد: ماموریت شما در مساجد با محوریت نوجوانان و جوانان است؛ مسجد ارکان مختلفی دارد؛ کانون یعنی جوان و نوجوان و نسل نو؛ اساسا عاملی که بین مسجد و نسل جدید ارتباط جدید ایجاد کند همین کانونها هستند؛ لذا همین ارتباط با نسل جوان است که ماموریت کانون‌های مساجد را خاص میکند.
رییس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه افزود: کانون‌های مساجد باید روی مزیت نسبی خودشان کار کنند؛ سالها قبل در شورای سیاست گذاری کانون‌های مساجد؛ فعالیت تخصصی در حوزه کتاب مطرح شده بود و انتخاب خوبی بود به ویژه اینکه مقام معظم رهبری نیز همواره نسبت به مسأله کتاب و کتابخوانی تاکید داشته و دارند و خودشان آثاری را معرفی میکنند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه دکتر پزشکیان؛ شخصیتی است که بخشی از خاطرات دوران نوجوانی و جوانی اش از مسجد بوده و زیست مسجدی را چشیده است، تصریح کرد: رییس جمهور همواره بر محوریت مسجد تاکید دارد؛ امیدواریم در رسته همه مدیران ما این چنین رویکرد مسجدمحوری تبلور داشته باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین حاج علی اکبری در ادامه به قرارگاه ملی مسجد اشاره کرد و گفت: رییس جمهور اقبال به این مسأله داشتند و این قرارگاه در سطح استانی و شهرستانی نیز پیش رفته است؛ در این میان کانون‌های مساجد یکی از ارکان قرارگاه با دو مسئولیت است؛ در قرارگاه ملی مسجد باید حمایت وزارت فرهنگ و ظرفیت‌های این وزارتخانه را پای کار مسجد بیاوریم، البته که وزیر فرهنگ در قرارگاه به جز شأن وزارتی به عنوان نماینده دولت نیز حضور دارد. مسأله دیگر اینکه در قرارگاه ملی مسجد برای کانون‌های مساجد نقش رسانه‌ای تعریف شده است.
رییس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه تصریح کرد: نقش دیگر کانون‌های مساجد این است که وقتی کانون درون مسجد می‌رود هویت درون مسجدی مستقل می یابد به این معنا که در این جایگاه کانون دیگر عامل ستاد کانون‌های مساجد و وزارت فرهنگ و ارشاد نیست بلکه آنها بچه های مسجد هستند و ستاد حامی و دلالت کننده و سازمان بخش کانونها هستند و باید کار در هویت مسجدی پیش برود.
حجت‌الاسلام والمسلمین حاج علی اکبری در ادامه ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور را به عنوان یکی از فعال‌ترین نهادها در قرارگاه ملی مسجد توصیف کرد و گفت: امیدواریم روند فعالیت های این قرارگاه با توجه به جدیتی که در کار وجود دارد منجر به برکات فراوانی در سطح فرهنگی و تربیتی با محوریت مسجد در جامعه شود.
وی همچنین به مسأله زیست عفیفانه اشاره کرد و افزود: در این عرصه در معرض آسیب‌های اساسی قرار گرفته ایم، امیدوارم که کانون های مساجد در این زمینه ما را همراهی کنند چرا که مساجد پایگاه های اصلی نشر و صیانت زیست عفیفانه هستند؛ به هر روی در این عرصه ۹۰ درصد مسأله کار ایجابی است و باید در عرصه های فرهنگی، هنری و فکری در این گستره کار شود که در این راستا و امتداد این کار از کانون‌های مساجد می خواهیم که ما را همراهی کنند.