کانون‌های فرهنگی هنری بازوی اصلی مساجد در کمک به ساخت تمدن نوین اسلامی هستند

خبرگزاری شبستان، گروه مسجد و کانون های مساجد: حجت‌الاسلام «سید محمدحسین متولی امامی» در گفت‌وگو با خبرنگار ستاد ارتباطات رسانه‌ای فهما، در رابطه با نسبت مسجد و تمدن‌سازی گفت: در این باب مباحث من حول دو محور می‌چرخد. محور اول اینکه خود مسجد یک ظهور تمدنی است، به این معنا که وقتی یک فرهنگ توحیدی شد، رفتاری به نام نماز خواندن در آن تبدیل به یک فرهنگ می‌شود. ظهور این باور و رفتار، یک ساخت عینی، یک نهاد بیرونی، یک ساختمان مادی به نام مسجد است که شکل و شمایل مادی دارد.

مدیر مسئول موسسه تحقیقات راهبردی تمدن اسلامی ادامه داد: بنابراین اولا باید توجه کنیم که مسجد یک ظهور تمدنی و برخاسته از یک تفکر و فرهنگ خاص است. نکته دوم این است که ما وقتی به ظهورات تمدنی توجه می‌کنیم که این ظهورات بتوانند فرهنگی را که پشتوانه آنهاست، باز تولید کنند. مسجد به دلیل آنکه برآمده از یک فرهنگ تمدنی است می‌تواند همین فرهنگ را بازتولید و زنده کند، اشتباهی که گذشتگان ما داشتند احیای موسسات مردم نهاد بود که در تمدن مدرن معنا می شود، وقتی در جامعه این سازمان‌ها را افزایش دهیم در واقع فرهنگ مدرن را بازتولید کرده‌ایم.

حجت‌الاسلام متولی امامی گفت: در گذشته می توانستیم کارکردهای سازمان‌های مردم‌نهاد را به شکلی کارآمدتر در مساجد احیا کنیم تا فرهنگ دینی بازتولید شود. اگر مسجد بخواهد آثار و دلالت‌های تمدنی‌اش را افزایش دهد باید در نقش و جایگاهِ یک نهاد کارآمد در جامعه تعریف شود. برای مثال مسجد در عصر صفویه نهادی بود که یکی از کارکردهای آن در اقامه نماز تعریف شده بود، کارکردهای دیگر آن ساماندهی و سازماندهی روابط اجتماعی بود، مسجد امام اصفهان نمونه‌ای از مرکز تجمعات مردم در آن دوره شناخته می‌شد. این مسجد مرکز مشورت‌ها و گفت‌وگوهای علمی بوده است، سخن آن است که اگر امروز مسجد بخواهد آثارتمدنی پیدا کرده و تبعات تمدنی قوی‌تری را داشته باشد، باید نسبت به کارکردهای آن دقت کرده و آن را کارآمدتر کنیم وکانون‌های فرهنگی هنری مساجد این نقش را به عهده دارند.

وی ادامه داد: مهمترین مشکل امروز ما در مساله جذب جوانان و حل مسایل فرهنگی، بحران کارآمدی است، اکنون مساله کارآمدی یکی از اصلی‌ترین مسایل ما در برابر دنیای غرب است، دنیای غرب مشکلات مختلف خود را حل می‌کند. اگر کانون‌های فرهنگی هنری مساجد بتوانند در این نهاد دینی و مردمی طرح‌های کاربردی را برای نوجوانان و جوانان ارایه کنند؛ مسجد به غایت جذاب شده و بیش از پیش محل رفت و آمد جوانان می‌شود اما اگر به شعارها بسنده کنیم، از آنجا که غرب کارآمد شده افراد جذب فرهنگ بیگانه می‌شوند.

مدیر مسئول موسسه تحقیقات راهبردی تمدن اسلامی تصریح کرد: امروز ما در چند حوزه می‌توانیم کارآمدی خود را نشان دهیم، بحث طب و تغذیه، از جمله مسایلی است که می‌تواند در مساجد ارایه شود. تصور می‌کنم اگر کانون‌های فرهنگی هنری مساجد بتوانند به چنین فضاهایی وارد شدخ و گستره فعالیت‌های خود را فزایش دهند بسیار موثر خواهد بود. کانون‌ها همچنین در عرصه‌هایی نظیر طراحی لباس، طراحی بازی‌های رایانه‌ای، ورزش‌هایی که اسلام به آنها توصیه کرده نظیر شنا، تیراندازی، سوارکاری نیز می‌توانند وارد شده و نقش موثری ایفا کنند.

 حجت‌الاسلام متولی امامی خاطرنشان کرد: باید این جنس طرح‌های کاربردی و راهبردی را به کانون‌های مساجد وارد کنیم، جوان امروز از ابزار مختلفی برای پرکردن اوقات فراغت خود بهره‌مند است. از فضای مجازی و شبکه‌های مختلف از جمله تلگرام، اینستاگرام گرفته تا انواع و اقسام دوره‌های آموزشی. بنابراین، احیای بسیاری از این فعالیت‌ها در مساجد نقش به‌سزایی در شکل‌گیری و تقویت فرهنگ دینی در میان جوانان دارد و معتقدم کانون‌های فرهنگی هنری مساجد نقش مهمی را در این عرصه می‌‌توانند ایفا کنند.