کانون غدیر
مسجد بلوري زاده
امتياز فهما (1401) : 20172 امتياز (از 240 هزار)
امتياز فهما (1400) : 20000
رتبه سال (1399) : شايسته تقدير ويژه
رتبه سال (1398) : برتر
سرود چیست؟
سرود چيست؟ از لحاظ ساختار و قالب و فرم به چه نوع اثري را «سرود» ميگوييم؟ سرود بايد چه خصوصيات و مختصاتي داشته باشد؟ چه تفاوتي بين سرود و نوحه که توسط جمع خوانده ميشود هست؟ آيا ميتوان يک گروه تواشيح را يک گروه سرود به حساب آورد؟اگر فرزند باهوش يکي از اساتيد موسيقي از او بپرسد که سرود يعني چه آن استاد چه جوابي خواهد داد؟
تاریخ انتشار : ۳۰ شهريور ۱۴۰۰ زمان انتشار : 15:00:50
بسیاری از جوانان، نوجوانان، كودكان و حتی سالخوردگان این مرز و بوم ممكن است در دوران تحصیلات خود از ابتدایی تا متوسطه و در مسجد و تكیه و غیره در یك جمع كوچك یا بزرگ حداقل یكی دو سرود اجرا كردهاند. بسیاری دیگر از مردم، اگر در گروه سرود نبودهاند، بهحتم و یقین اجراهای سرود بسیاری را دیدهاند. گروه سرود اركسترسمفونیك تهران، گروه سرود سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی، گروه كُر فرهنگسرای بهمن، گروه كُر سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و گروههای سرود كوچك و بزرگ در شهرهای دیگر تا امروز به فعالیت خود ادامه میدهند و سرودهای فراوانی میسازند و برای مردم اجرا میكنند. در دوران انقلاب و قبل و بعد از آن نیز سرودهای بسیاری ساخته شد. بسیاری از آهنگسازان جوان، نوجوان، میانسال و حتی سالخورده برحسب ذوق و سلیقة خود در این قالب هنری آثاری ساختند و تمرین كردند و به اجرای عمومی بردند. اگر از شما خوانندة محترم بپرسیم كه با كمی تأمل، چند سرود را میتوانید به یاد آورید؟ میتوانم تصور كنم كه حداقل دو الی سه سرود را به یاد خواهی آورد كه چه بسا با بعضی از آنها خاطرات زیبایی هم داشتهاید. مثل سرود ایران، ای سرای امید، خمینی ای امام، بوی گل سوسن و یاسمن آمد، ایران، رگبار مسلسلها، بهاران خجسته باد، والا پیامبر، محمد (ص)، خلبانان، ای ساربان، ای ایران ای مرز پرگُهر، شهیدان خدایی و... ; بعضی از این سرودها از ابتدا فقط توسط گروه همسرایان و بدون همراهی سازهای موسیقی اجرا شدهاند مثل بسیاری از سرودهای حمید شاهنگیان و از جمله سرود «برخیزید ای شهیدان راه خدا» كه در روز ورود حضرت امام (ره) در بهشت زهرا اجرا شد. بعضی از این سرودها با همراهی سازهای كوبهای مثل طبل ریز، سنج و طبل بزرگ اجرا میشد. مثل سرود معروف «ایران، رگبار مسلسلها» اثر جاودانة رضا رویگری كه تكخوان نقش اصلی را در كنار گروه همسرایان داشت. یا سرود «والا پیامبر (ص)» اثر جاودانة مرحوم فرهاد مهراد كه هنوز هم یكی از گیراترین ساختههای دوران انقلاب اسلامی است كه گروه همسرایان، اركستر و تكخوان در یك تركیب عالی، مضامین والایی از شعر و حدیث را روایت میكنند. الان در بسیاری ازمساجد و کانون های فرهنگی هنری ، گروههای سرودی وجود دارند كه به مناسبتهای مختلف سرود میسازند، تمرین میكنند و به اجرا میگذارند. ولی اگر مورد سؤال قرار بگیریم كه معنی سرود چیست و چه فرقی بین سرود و تصنیف و نوحه و تواشیح و تراز است چه میتوانیم بگوییم؟ در جامعة موسیقیدانان كشور ایران چه كسانی موظفاند كه این تعاریف را ارائه دهند؟ آیا اگر از قالبهای موسیقی تعریفی وجود نداشته باشد مشكلی به وجود خواهد آمد؟ اگر برای هر قالب یا فرم موسیقایی تعریف «جامع و مانع» یا به عبارتی تعریفی صحیح و دقیق وجود داشته باشد، مسئلهای حل خواهد شد؟ لغتنامه دهخدا به عنوان یكی از جامعترین لغتنامههای فارسی این واژه را واژهای پهلوی میداند كه به شكل «سروت» خوانده میشد. در زبان بلوچی به صورت «سروده»، در زبان افغانی «سرور»، در زبان اوستایی «سراونه» و در فرهنگهای لغات دیگر نیز، معانی متفاوت و گوناگونی ذكر شده است. در كتاب اصطلاحات جهانی و لغات رایج ایتالیایی در موسیقی اثر رافایل كودكان ترجمة مرحوم فریدون ناصری كه متعاقب این كتاب اصطلاحات جهانی و لغات رایج موسیقی از چند كشور اروپایی دیگر را به جامعة هنری تقدیم كرد نیز به تعریف لغوی میرسیم. مجلات قدیمی موسیقی نیز سرود را ;«نوعی آواز جمعی با یا بدون تكخوان و همراهی ساز موسیقی است.» كه این جمله سرآغاز یك تلاش فكری است برای روشن كردن واژهها و استفادة صحیح و دقیق از هر واژه آنچه كه در خاتمه لازم است بگویم این است كه همانطور كه در میزگردها و جلسات مختلفی كه در زمینههای مختلف هنر موسیقی برگزار میكرد اگر نتایج چندان حاصل نمیگردد یكی به این علت است كه زبان علمی مشترك و واحدی وجود ندارد و تا این زبان شكل نگیرد بسیاری از زحمات و تلاشها و سیاستگذاریها و برنامهریزیها بیسرانجام خواهد شد..
نام کانون: غدیر
نام مدیر: محسن منشي زاده